Mình chỉ là người bình thường thôi! - Phần 1

Phần 1: Chuyện mùa ôn thi!

Nhân dịp mùa thi và viết báo cáo ùa về...

Tóm tắt khoảng thời gian ôn tập của mình có 3 giai đoạn: lên kế hoạch, thực hiện kế hoạch và review lại toàn bộ. Nghe có vẻ khoa học và bài bản nhỉ. Cách lên kế hoạch của mình được thực hiện như sau:

- Bước 1: Tạo một cái calendar và Sắp xếp lịch thi/deadline vào calendar.

- Bước 2: Phân bổ/ước tính giai đoạn ôn tập cho từng môn học.

- Bước 3: Đối với từng môn học, hãy list ra những nội dung bạn cần ôn tập và chia đều nó ra theo giai đoạn thời gian đã phân bổ trước đó.

- Bước 4: Mỗi sáng, việc đầu tiên cần làm là nhìn vào calendar của hôm nay và viết ra To-do List những nội dung/môn học mà bạn đã lên kế hoạch.

Vậy là xong Kế hoạch ôn tập dành cho mùa thi. Chúc các bạn ôn tập hiệu quả.

Source: weheartit.com
Nhưng...

Nếu bạn thuộc trường hợp "thực thi phá tan kế hoạch" thì hãy bình tĩnh đọc tiếp nhé. Còn nếu bạn là một người "self-management" và "self-disciplined" tốt thì cảm ơn bạn đã đọc tới đây, phần còn lại thì... năn nỉ á... đừng đọc tiếp :< 

Nếu đọc tiếp thì có hai trường hợp: một là bạn đang vật lộn với việc lên kế hoạch và quản lý bản thân, hai là bạn thuộc diện còn lại nhưng vẫn tò mò đọc tiếp.

Quay lại câu chuyện lập kế hoạch và thực thi, việc xây dựng kế hoạch có thật sự hoàn hảo? Chắc chắn là không rồi. Trong quá trình này sẽ không thể tránh khỏi nhiều yếu tố tắc động từ bên trong lẫn bên ngoài. 

Kế hoạch được định nghĩa là điều vạch ra với các mục tiêu và cách thức để đạt được trong khoảng thời gian nhất định (theo từ điển tiếng Việt). Và một điều chắc chắn là kế hoạch sẽ không bao giờ chắc chắn. 

Đúng là như vậy, các bước lên kế hoạch thường chỉ là trong suy nghĩ, do dù bạn có vạch ra mục tiêu theo mô hình SMART đi nữa thì nó vẫn có những rủi ro xảy ra. Một trong những rủi ro là xuất phát từ bản thân, cứ ngỡ đó là rủi ro có thể kiểm soát được nhưng thực tế bản thân vẫn không kiểm soát được, dễ thấy nhất là sự trì hoãn (procrastination) - một vấn đề khá lớn của mình.

Và kế hoạch của mình cũng không ngoại lệ

Kế hoạch nghe-có-vẻ-hoàn-hảo kia sẽ thay đổi như thế nào? 

Mình luôn có nhiều tâm huyết mỗi khi bắt đầu lên kế hoạch ở giai đoạn 1, đến giai đoạn 2 bắt đầu lười và trì hoãn thời gian đã sắp xếp, kết quả là đổ dồn thời gian ôn tập/làm bài sát ngày thi/deadline và hầu như không kịp giai đoạn 3 để review lại nội dung.

Mình đã đọc nhiều bài viết về việc làm thế nào để hết trì hoãn. Nhưng dù có tham khảo cách gì đi chăng nữa thì cũng là biện pháp tạm thời. Mình nghĩ rằng mọi chuyện đều có nguyên do, vì vậy mỗi khi gặp vấn đề, mình có thói quen bóc tách và gỡ rối suy nghĩ của bản thân, xác định vấn đề là gì và do đâu. Để áp dụng các phương pháp hiệu quả thì trước tiên nên xác định gốc rễ của vấn đề. Điều này nghe có vẻ hơi lý thuyết, nhưng hãy bình tĩnh, mình sẽ giải thích.

Sự trì hoãn có hoàn toàn xấu?

Trong thực tế, điều tuyệt đối chưa bao giờ tồn tại. Do đó, sẽ không có điều gì hoàn toàn đúng hay sai. Mình nghĩ rằng một điều tốt hãy xấu sẽ phụ thuộc vào thế giới quan của mỗi người ở mỗi thời điểm khác nhau. Tức là phụ thuộc vào việc vấn đề xảy ra là do đâu, nó sẽ tác động như thế nào đến mình và mình đã phản ứng với điều đó ra sao. Vì vậy, sự trì hoãn chưa chắc đã xấu. Hãy cùng mình thử tìm hiểu nguyên nhân của nó.

Tại sao chúng ta lại trì hoãn?

Bạn có thể tìm đọc một số bài viết về sự trì hoãn để hiểu đúng nhé. Dưới đây mình sẽ chỉ chia sẻ suy nghĩ và góc nhìn của mình. (Gợi ý website mình đọc: Vietcetera.com, Markmanson.net)

Ở một khía cạnh về tâm lý con người trì hoãn là một hiệu ứng tâm lý khi bạn né tránh việc quan trọng cần làm để làm một việc khác không ít quan trọng hơn, ít tốn năng lượng và thú vị hơn. Có nhiều lý do khiến chúng ta trì hoãn, có cả điều tích cực và tiêu cực: không biết cần làm gì, không biết cách làm như thế nào, không muốn làm điều đó, không quan đến việc đó có được thực hiện hay không,...và nhiều lý do khác. Chắc chắn rằng chúng ta có thể dễ dàng nhận ra ảnh hưởng tiêu cực của sự trì hoãn. Vậy về mặt tác động tích cực thì sao?

Mình nghĩ rằng, đôi khi sự trì hoãn có thể xem là một cơ chế phòng vệ mà tâm lý và suy nghĩ của mình tạo ra đề né tránh sự đối mặt trực tiếp với "những điều khó chịu và không thoải mái", có thể là nỗi sợ, lo lắng, hoang mang, sợ thất bại, sợ không hoàn thành tốt, etc. Người trì hoãn chủ động (Active procrastinators) là người trì hoãn có mục đích và trong phạm vi có thể kiểm soát. Ví dụ như, mục tiêu quan trọng nhất của hôm nay là hoàn thành đúng deadline phần xây dựng kế hoạch cho bài luận, nhưng bạn hoang mang chưa biết phải làm như thế nào, vì vậy bạn đã lựa chọn đọc sách trước, sau đó tham khảo frameworks trên internet và đọc một số báo cáo có sẵn đề hình dung cách làm chẳng hạn, miễn là thời gian còn lại trong ngày đủ để bạn hoàn thành mục tiêu theo dự kiến và đúng deadline. Vì việc đọc sách hay tìm kiếm thông tin là công việc dễ thực hiện hơn, tốn ít công sức hơn nên dễ dàng thực hiện, làm như vậy giúp bạn cảm thấy có động lực hơn, có một cái đà trước khi bắt tay vào các ưu tiên quan trọng. Đó là trì hoãn trong phạm vi có thể kiểm soát.  

Chúng ta nên làm gì?

Mình nghĩ là, cách suy nghĩ và nhìn nhận vấn đề (hay có thể hiểu là mindset) sẽ định hướng hành động của chính mình. Vì vậy khi phải đối mặt với vấn đề gì, hãy dành thời gian suy nghĩ xem gốc rễ của vấn đề là ở đâu, nó ảnh hưởng đến mình như thế nào và mình có thể làm gì. Trì hoãn có thể tốt hoặc xấu, nó phụ thuộc vào sự phản ứng của mỗi người. Mình không phải là chuyên gia để khuyên bạn phải làm gì để ngưng trì hoãn, vì chính bản thân mình cũng đang rơi vào vòng xoáy đó thôi. Nhưng mình nghĩ rằng cách mà chúng ra phản ứng với vấn đề sẽ quyết định phần lớn sự ảnh hưởng vấn đề đó là tích cực hay tiêu cực.

"Nạp" thêm động lực với nguyên tắc "Do something" 

Mình thấy rằng, đây là một nguyên tắc giúp bạn duy trì động lực, hành động và có thể giảm bớt tắc động tiêu cực của sự trì hoãn. 

"Action isn’t just the effect of motivation, but also the cause of it"

The Do Something Principle
Action → Inspiration → Motivation

Mình đọc được nguyên tắc  này từ bài viết được đăng tải trên trang blog cá nhân của tác giả Mark Manson: How to Get Motivated and Take Action. Bạn có thể tìm đọc để hiểu rõ hơn về tác động của nguyên tắc này cũng như việc duy trì động lực cho bản thân nhé.

Cảm ơn bạn đã đọc,
Mình là Thảo.

Comments

Popular posts from this blog

Mình chỉ là người bình thường thôi! - Phần 2

Khi tài năng không theo kịp đam mê!